काठमाडौं । नेपाल सरकारले महत्वकांक्षी योजनासहित २०७२ चैत्र २५ कैलाली जिल्ला देखि सुरु गरेको स्वास्थ्य बिमा कार्यक्रम हालसम्म ७७ वटा जिल्लामा लागू भइसकेको छ ।
स्वास्थ्य बिमाको सेवा लिएका नागरिकहरुले उपचारमा १ लाख रुपैया बराबरको सुविधा पाउने व्यवस्था रहेको छ । ५ जनासम्मको परिवार भएका विमितले प्रतिवर्ष ३ हजार ५ सय रुपैयाँ प्रिमियम शुल्क तिरेमा उक्त सेवा लिन सक्नेछन्।
सरकारले महत्वकांक्षी रुपमा अगाडि सारेको यस कार्यक्रम प्रभावकारी हुन नसकी व्यापक जन गुनासाहरु आउने गरेका छन् ।
देशभरका ४३० वटा सेवा प्रदायक संस्थाबाट कम्तीमा दैनिक १५ हजारदेखि २० हजारसम्म दाबी आउने गस्वास्थ्य बिमा बोर्डको भनाइ छ । बोर्डका अनुसार यसै महिनाभित्र ४ लाख ५६ हजार ७०० दाबी आएका छन्। तर विभिन्न अस्पतालबाट आएका कागजपत्र रुजु गर्नका लागि जम्मा १५ जना कर्मचारी छन् ।
एकजनाले कम्तीमा ४०० देखि ५०० सम्म ती कागजात हेर्न सक्छन् र दैनिक ६ देखि ७ हजारसम्म मात्र कागजपत्र रुजु हुन्छ । रुजु गर्न समय लागेकाले ती थन्किँदै जान्छन् । जसले गर्दा अस्पताललाई बिमाको शोधभर्ना रकम निकासाको समस्या बल्झिने गरेको बोर्डका कर्मचारी बताउँछन् ।
निर्देशक डा दामोदर बसौलाले कर्मचारी अभावका कारण समयमा अस्पताललाई रकम निकासाको समस्या देखिँदैआएको छ । यस्तो समस्या कार्यक्रमको दोस्रो वर्षदेखि नै देखिँदै आएको उनी बताउँछन् ।बिमा कार्यक्रम सुरु भएदेखी हालसम्म १६ अर्ब,७९ लाख,६८ हजार रकम भुक्तानी भएको छ भने २४ अर्ब रकम बराबरको दाबी भएको छ ।
हाल बिमा बोर्डबाट अन्यलाई नवीकरण र एच.आई.भी प्रोफाईल मोबाईल एप सेवा समेतको सुरु गर्ने कार्यक्रम स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्री विरोध खतिवडाबाट शुभारम्भ गर्ने कार्यक्रम रहेको छ । बढ्दो सेवाग्राहीको चापका कारण केही सेवा प्रदायक संस्थामा व्यवस्थापनको समस्या देखिएको बिमा बोर्डको स्वीकारोक्ति रहेको छ ।
स्वास्थ्य बिमा कार्यक्रमको सुरुवात भएदेखि हालसम्म कूल बिमित संख्या ५३,०४,२७० रहेको छ भने कुल बिमित परिवारको संख्या १५,०८,५१५ रहेको तथ्यांक छ । त्यस्तै कुल बिमित मध्ये करिब ३९.३९ प्रतिशतले सेवा लिएको बिमा बोर्डको तथ्यांकमा उल्लेख छ । बिमा नवीकरण गर्नेको संख्या ७० प्रतिशत रहेको छ ।
